Pojęcie kultury jakości i bezpieczeństwa żywności nie jest nową koncepcją w ogólnoświatowym podejściu do bezpieczeństwa żywności. Ostatnio jednak częściej spotykamy się z tym pojęciem, a związane jest to z wprowadzeniem wymagania, związanego z kulturą bezpieczeństwa żywności w standardach uznanych przez Global Food Safety Initiative. W znowelizowanym, w 2018 roku, standardzie BRC Food (wersja 8.) wprowadzono wymaganie 1.1.2, z którego wynika, że Najwyższe Kierownictwo powinno wdrożyć plan doskonalenia i rozwoju kultury jakości i bezpieczeństwa żywności. Od 1 lutego 2019 r. wszystkie firmy, które podchodzą do auditu certyfikacyjnego w ramach BRC Food, powinny wykazać zgodność w tym zakresie. Poprawa jakości i bezpieczeństwa żywności to „niekończąca się” opowieść dla każdej organizacji, która te aspekty traktuje jako misję, a działania na rzecz jakości i bezpieczeństwa żywności wpisuje w strategię swojej działalności.
Kultura bezpieczeństwa żywności, w roku 2021 stałą się również wymaganiem prawnym, na mocy Rozporządzenia Komisji (UE) 2021/382 z dnia 3 marca 2021 r, które wprowadza zmiany do rozporządzeń dotyczących higieny żywności. Zgodnie z tym rozporządzeniem, przedsiębiorstwa spożywcze są zobowiązane do wdrażania, utrzymywania i aktualizowania procedur opartych na zasadach systemu HACCP, co teraz wyraźnie obejmuje wymóg promowania kultury bezpieczeństwa żywności. To podkreśla, że nie tylko systemy i procedury, ale również postawy i zachowania pracowników na wszystkich poziomach organizacji, mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności.
Niektóre aspekty kultury jakości i bezpieczeństwa żywności można łatwo i wyraźnie zobaczyć. Należą do nich takie działania, jak wyposażenie, dokumentacja i oczywiste zachowania pracowników. Jednak wiele aspektów nie jest widocznych na pierwszy rzut oka. Dotyczy to nieopisanych zasad, akceptowanych poziomów jakości, wartości i priorytetów, poziomu świadomości i odpowiedzialności za produkt.
Kultura opiera się nie tylko na wymiernych i specyficznych cechach, ale świadomości i wartościach odczuwanych przez ludzi na wszystkich poziomach działalności zakładu. Rozmiar, złożoność (lub prostota) procesów w zakładzie nie powinny stanowić bariery dla rozwoju kultury jakości i bezpieczeństwa żywności. Kultura jakości i bezpieczeństwa żywności jest rozpatrywana w ramach powagi podejścia do pewnych reguł, które mają gwarantować odpowiednią jakość i bezpieczeństwo żywności. Odzwierciedla się ona w zaangażowaniu najwyższego kierownictwa, a co za tym idzie pracowników na innych poziomach organizacyjnych, rzetelności wykonywania działań, budowaniu świadomości, a także prawidłowych nawyków, itp.
Nowe wydanie BRC Food wymaga zbudowania planu rozwoju i doskonalenia kultury jakości i bezpieczeństwa żywności. Inaczej można rozumieć to wymaganie jako budowanie pewnej strategii w owym zakresie, a nie zestawem zadań do wykonania. Plan ten nie musi być w związku z tym opracowywany w skali roku. Może być budowany w skali długookresowej (5-10 lat).
W planie rozwoju kultury jakości i bezpieczeństwa żywności może być zawarty szeroki zakres działań, które mogą być związane z:
Wszystkie osoby zainteresowane pogłębienie wiedzy na ten temat zapraszamy do udziału w szkoleniach organizowanych przez ISOQAR. Pozwolą one usystematyzować wiedzę w zakresie kultury jakości i bezpieczeństwa żywności oraz zaproponować rozwiązania, które z powodzeniem mogą zostać wdrożone w organizacji, aby zapewnić rozwój kultury jakości i bezpieczeństwa żywności.
Więcej informacji na temat szkolenia dostępne jest TUTAJ
Autor: dr inż. Marta Purol